|
- Hãy nêu một vài nét chính về tác giả Minh Huệ.
?Bài thơ được chia làm mấy phần? Cho biết nội dung của từng phần?
?Bài thơ kể về chuyện gì?
- Bài thơ kể về một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường đi chiến dịch trong thời kỳ chống thực dân Pháp.
?Bài thơ có mấy nhân vật? Ai là nhân vật trung tâm?
- Bài thơ có hai nhân vật Bác Hồ và anh đội viên. Nhân vật trung tâm là Bác Hồ được hiện lên qua cái nhìn và tâm trạng của anh đội viên.
- Đọc lại 9 khổ thơ đầu
?Anh đội viên mấy lần thức giấc?
?Lần thứ nhất anh đội viên thức giấc vào thời gian – không gian nào?
?Ở lần thức giấc này anh đội viên thấy Bác làm gì? Và tâm trạng của anh đối với Bác ra sao?
?Ở chín khổ thơ này tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để khắc họa hình ảnh Bác Hồ và tâm trạng của anh đội viên?
?Qua các biện pháp nghệ thuật này thì em thấy Bác Hồ hiện lên là người như thế nào?
?Sự cảm nhận của anh đội viên về Bác ở 9 khổ thơ đầu, anh là người như thế nào?
- Đọc 7 khổ thơ tiếp theo và cho biết lần thứ 3 thức dậy anh đội viên thấy Bác như thế nào và tâm trạng của anh lúc ấy ra sao?
?Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để khắc họa hình ảnh Bác Hồ và tâm trạng anh đội viên?
?Qua bài thơ này em cảm nhận về Bác như thế nào? Em học được đức tính gì ở Bác?
?Nêu nét đặc sắc về nghệ thuật và nội dung của văn bản này?
|
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Minh Huệ (1927-2003)
- Quê: Nghệ An
2. Tác phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ dựa trên sự kiện có thực: trong chiến dịch Biên giới cuối năm 1950, Bác Hồ trực tiếp ra mặt trận theo dõi và chỉ huy cuộc chiến đấu.
b. Thể thơ: Ngũ ngôn (5 chữ )
c. Bố cục: 2 phần
- Phần 1: 9 khổ thơ đầu: Anh đội viên tỉnh dậy lần thứ nhất.
- Phần 2: 7 khổ thơ còn lại: Anh đội viên tỉnh dậy lần thứ ba.
II. Tìm hiểu văn bản
1. Anh đội viên thức dậy lần thứ nhất
|
Bác Hồ
|
Anh đội viên
|
|
- Dáng vẻ:
+ Ngồi lặng yên.
+ Mái tóc bạc phơ.
- Tâm trạng:
+ Trầm ngâm
- Hành động:
+ Đốt lửa.
+ Dém chăn.
+ Nhón chân nhẹ nhàng.
->Nghệ thuật miêu tả, so sánh, ẩn dụ
à Lo lắng cho chiến dịch, yêu thương, ân cần, chăm sóc cho chiến sĩ
|
- Càng nhìn lại càng thương.
- Mơ màng như nằm trong giấc mộng.
- Bóng Bác ấm hơn cả ngọn lửa hồng
- Lòng bề bộn, nằm lo Bác ốm.
->Nghệ thuật miêu tả, điệp ngữ, từ láy, ẩn dụ
à Thương yêu, cảm phục, lo lắng cho sức khỏe của Bác. Kính trọng Bác bằng tình thương của người con đối với cha.
|
2. Anh đội viên thức dậy lần thứ ba
|
Bác Hồ
|
Anh đội viên
|
|
- Dáng vẻ:
+ Ngồi đinh ninh
+ Chòm râu im phăng phắc
- Tâm trạng:
+ Không an lòng
+ Thương đoàn dân công
+ Nóng ruột, mong trời mau sáng
- Hàng động: Không ngủ
->Nghệ thuật miêu tả, điệp ngữ, từ láy
àBác lo lắng hết lòng cho sức khỏe của chiến sĩ và cách mạng
|
- Hốt hoảng giật mình
- Vui sướng
- Mời Bác ngủ
- Thức luôn cùng Bác
->Nghệ thuật miêu tả, điệp ngữ, từ láy
à Cảm phục và kính yêu Bác
|
=> Học sinh tự rút ra bài học
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
- Kết hợp tự sự, miêu tả, biểu cảm
- Lời thơ giản dị, chân thành, nhiều từ láy gợi hình, gợi cảm.
- Sử dụng nhiều biện pháp tu từ
2. Nội dung
- Tình cảm yêu kính, cảm phục của người chiến sĩ, cũng là của mọi người đối với Bác.
- Tấm lòng yêu thương giản dị mà sâu sắc của Bác đối với quân và dân ta.
* Ghi nhớ (Sgk/67)
|