- Kiến thức trọng tâm cần nhớ:
-
- Thế nào là dòng điện xoay chiều?
Dòng điện xoay chiều là dòng điện luân phiên đổi chiều.
b) Nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều trong máy phát điện xoay chiều.
Trong các máy phát điện xoay chiều, để số đường sức từ qua tiết diện của cuộn dây dẫn kín luân phiên tăng, giảm và trong cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều, người ta:
- Cho nam châm quay trước cuộn dây dẫn kín.
- Cho cuộn dây quay trong từ trường của nam châm.
c) Khi nào dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín là dòng điện xoay chiều (luân phiên đổi chiều)?
Khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây luân phiên tăng giảm.
-
- Máy phát điện xoay chiều dùng để làm gì?
Dùng để tạo ra dòng điện xoay chiều.
b) Cấu tạo của máy phát điện xoay chiều, nêu rõ vai trò các bộ phận.
Máy phát điện xoay chiều có 2 bộ phận chính:
- Nam châm để tạo ra từ trường, có thể là nam châm vĩnh cửu hoặc nam châm điện
- Cuộn dây dẫn để tạo ra dòng điện cảm ứng xoay chiều.
Một trong hai bộ phận đó đứng yên gọi là stato, bộ phận còn lại có thể quay được, gọi là rôto.
c) Nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều.
Dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ. Khi nam châm hoặc cuộn dây quay thì số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây luân phiên tăng giảm à Tạo ra được dòng điện xoay chiều trong cuộn dây.
d) Nêu cách làm quay rôto của máy phát điện xoay chiều?
Dùng động cơ nhiệt, dùng tua bin nước, dùng cánh quạt gió,…
-
- Nêu các tác dụng của dòng điện xoay chiều? Cho ví dụ.
Dòng điện xoay chiều có 4 tác dụng: nhiệt, từ, quang, sinh lí.
Ví dụ: Dòng điện chạy qua bóng đèn dây tóc làm đèn nóng lên và phát sáng à tác dụng nhiệt và tác dụng quang.
Dòng điện chạy qua quạt điện làm quạt hoạt động à tác dụng từ.
HĐT 220V của mạng điện gia đình có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu ta chạm vào nơi không được cách điện của đường dây dẫn điện trong nhà à tác dụng sinh lí.
- Tác dụng nào của nguồn điện không đổi và nguồn điện xoay chiều cùng HĐT là hoàn toàn tương đương nhau?
Tác dụng nhiệt.
- Tác dụng nào phụ thuộc chiều dòng điện?
Tác dụng từ.
- Khi dòng điện đổi chiều thì lực từ của dòng điện tác dụng lên nam châm như thế nào?
Cũng đổi chiều.
- Đo cường độ và hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều.
Dùng vôn kế, ampe kế xoay chiều (có kí hiệu AC hoặc ~) để đo hiệu điện thế và cường độ dòng điện xoay chiều. Số chỉ của vôn kế, ampe kế xoay chiều cho biết giá trị hiệu dụng của hiệu điện thế và cường độ dòng điện xoay chiều.
- Bài tập áp dụng:
Học sinh đọc thêm “
Thế giới quanh ta” trang 141 sách tài liệu vật lý 9.
- Trả lời câu hỏi vận dụng từ HĐ2 à HĐ8 trang139, HĐ6 trang 146 sách tài liệu vật lý 9.
- Bài tập: 1à 6 trang 140 sách tài liệu vật lý 9.
- Bài tập 1, 2, 4, 5, 6 trang 147 sách tài liệu vật lý 9.
Hết